گردن درد: علت، تشخیص، پیشگیری و درمان
گردن درد یک بیماری شایع پزشکی است. گردندرد میتواند ناشی از تعدادی از اختلالات و بیماریها باشد و میتواند هر یک از بافتهای گردن را درگیر کند. نمونههایی از بیماریهای رایج که موجب گردن درد میشوند، میتوانند شامل بیماری دژنراتیو دیسک، کشیدگی عضلات گردن، آسیب رسیدن ناگهانی به گردن، دیسک کمر یا یک گرفتگی عصب باشند.
علل
گردن درد میتواند ناشی از عفونتهای رایج مانند عفونت ویروسی گلو که منجر به تورم گره لنفاوی (غده) و درد میگردد، باشد. گردن درد همچنین میتواند به دلیل بروز عفونتهای نادر مانند توبرکلوز ناحیه گردن، عفونت استخوانهای ستون فقرات گردن (استئومیلیت و سپتیک دیسکیت) و مننژیت (اغلب همراه با سفت شدن گردن) باشد. گردندرد نیز میتواند ناشی از شرایطی باشد که به طور مستقیم روی عضلات گردن تأثیر میگذارند، مانند فیبرومیالژیا و پلی میالژیا روماتیکا و همچنین موقعیت ناخوشایند گردن در هنگام خواب یا سر روی بالش. گردندرد به عنوان درد سرویکال نیز شناخته میشود. عوامل خطر برای ایجاد گردندرد عبارتند از: آسیبهای ناشی از درگیر شدن در ورزشهای تماسی، حوادث مربوط به خودرو یا موتور، سواری روی گاو یا اسب و غیره. پیشگیری از گردندرد در صورت انجام این فعالیتها باید به صورت انجام دادن تمرینات تقویت گردن و استفاده از بریس گردن در اغلب موارد باشد.
علائم گردن درد
گردن درد معمولاً با یک روند آهسته درد همراه است. گاهی اوقات گردندرد با حرکت گردن یا چرخش سر بدتر میشود. سایر علائم مربوط به برخی از انواع گردندرد عبارتند از: بیحسی، سوزن شدن، حساسیت به لمس، درد شدید ناگهانی، پریشانی، دشواری در بلع، داشتن نبض، صداهای موهوم در سر، سرگیجه یا احساس سبکی در سر و تورم غدد لنفاوی (گره). گردن درد نیز ممکن است همراه با سردرد، درد صورت، درد شانه و سوزن شدن یا بی حسی دست (اندام فوقانی) باشد. این نشانههای مرتبط اغلب ناشی از گرفتگی عصب در گردن است. بسته به شرایط، گاهی اوقات گردندرد با درد پشت و یا کمر درد همراه است، همانطور که در التهاب ستون فقرات ناشی از اسپوندیلیت آنکیلوز معمول است.
تشخیص
در تشخیص علت گردن درد، بررسی تاریخچه علائم مهم است. در بررسی تاریخچه، پزشک محل، شدت، مدت زمان و چگونگی انشعاب درد را مورد توجه قرار خواهد داد (این که آیا درد با چرخاندن یا تغییر موقعیت سر از بین میرود یا بهبود مییابد). هر گونه آسیب قبلی ایجاد شده در گردن و درمانهای قبلی باید بررسی گردند. همچنین موقعیت و حرکات تسکین دهنده یا وخیم کنندهی اوضاع نیز ثبت میشوند. گردن در حالت استراحت و در حال حرکت بررسی میشود. حساسیت در هنگام لمس گردن تشخیص داده میشود. معاینه سیستم عصبی انجام میشود تا تعیین شود که آیا اختلال عصبی وجود دارد یا خیر. آزمایشهای بیشتر برای تشخیص گردندرد میتوانند شامل ارزیابی توسط اشعه ایکس، سی تی اسکن، اسکن استخوان، اسکن ام آر آی، میلوگرام و آزمایشهای الکتریکی مانند الکترومیوگرافی (EMG) و آزمون سرعت هدایت عصبی (NCV) باشند.
درمان گردن درد
بسته به نوع مشکل خاص گردن و تجربیات مربوط به درمانهای گذشته، گزینههای مختلف درمان گردندرد وجود دارند.
درمانهای خانگی
درمان کردن درد خانگی، مانند درمان جکوزی، تمرینات تسکین گردن درد و حرکات کششی و محصولات تسکین دهندهی درد گردن مانند بالشهای مخصوص گردن برای خواب، میتوانند برای تسکین برخی از انواع گردندرد مفید باشند.
یخ و یا گرما
استفاده از یخ برای درمان گردن درد میتواند به عنوان یک ضد التهاب برای کاهش تورم و درد به کار رود. در ابتدا بهتر است بستههای یخ یا بستههای سرد را برای تسکین گردن درد بکار ببرید زیرا بستههای یخ میتوانند به طور موقت عروق کوچک خونی را ببندند و مانع از افزایش تورم شوند. پس از چند روز، یخ یا گرما را میتوان به صورت متناوب اعمال کرد. اعمال حرارت به صورت مداوم باعث افزایش تورم میشود.
ماساژ
نشان داده شده است که حتی مقادیر متوسط ماساژ نیز باعث کاهش تنش عضلانی به صورت کلی، افزایش طول فیبرهای عضلانی و افزایش جریان خون و عملکرد آن در ماهیچهها و کاهش گردندرد میشود. وقتی گردن درد ناشی از مشکلات عضلانی است، ماساژ میتواند مفید واقع گردد. مطالعات نشان دادهاند که چنانچه ماساژ به صورت منظم انجام شود، تأثیر بیشتری خواهد داشت. جلسات یک ساعته ماساژ، 2 تا 3 بار در هفته بهترین راه درمان برای بازگرداندن عملکرد و کاهش درد عضلات گردن، به خصوص در طول 4 تا 6 هفته اول است.
تمرینات انعطاف پذیری و تقویت
تمرینات انعطاف پذیری و تقویت برای حفظ انعطاف پذیری و تقویت گردن مهم هستند. این تمرینات در میان محافظتهای اصلی برای جلوگیری از آسیب رسیدنهای بعدی به گردن قرار میگیرند. برخی از این تمرینات عبارتند از:
آزاد کردن گردن در حالت نشسته
این کشش ملایم دو طرف گردن شما را هدف قرار میدهد. روی زمین در یک موقعیت با پاهای ضربدری و یا روی صندلی با پاهایی که کف آنها روی زمین است بنشینید. دست راست خود را در کنار زانوی راست خود یا در سمت راست صندلی قرار دهید. دست چپ خود را روی سرتان قرار دهید و سر خود را به سمت چپ بچرخانید. برای افزایش میزان کشش، فشار ملایمی را با دست خود اعمال کنید. برای احساس کشش عمیقتر، میتوانید زانوی راست یا دستهی صندلی خود را نگه دارید، این کار لگن را تثبیت میکند و به شما اجازه میدهد تا کشش را در گردن خود به خوبی اعمال کنید. برای مدت 30 ثانیه گردن خود را در این حالت نگه دارید، سپس به آرامی سر خود را بالا ببرید و این حرکت را در طرف دیگر گردن تکرار کنید.
کشش گردن در حالت نشسته با دستهای قفل شده
از دستهای خود برای اعمال کشش عمیق برای پشت گردن و بالای پشت گردن خود استفاده کنید. در حالت راحت روی صندلی یا روی زمین بنشینید. دستان خود را قفل کنید و هر دو کف دست را به پشت سر خود ببرید. ستون فقرات خود را صاف نگه دارید، باسن خود را محکم روی جایی که نشستهاید قرار دهید. به آرامی دستان خود را به سمت ران خود فشار دهید، چانه خود را به سینه بچسبانید. همانطور دستان خود را فشار میدهید، از برجستگی کف دست استفاده کنید تا سر را از شانههای خود دور کنید. این حرکت باعث میشود که کشش بیشتر شود. حداقل به مدت 30 ثانیه در این حالت بمانید و سپس به آرامی سر خود را بلند کرده و دستها را آزاد کنید.
کشش گردن از پشت
این کشش ایستاده را میتوان در هر مکانی انجام داد و انجام این حرکت موجب ایجاد یک کشش عمیق در دو طرف گردن شما میشود. با پاهای جدا از هم بایستید، دستها را در کنار خود بگذارید. دستان خود را به پشت برسانید و دست راست خود را روی مچ دست چپ خود قرار دهید. از دست راست خود برای صاف کردن دست چپ خود استفاده کنید و به آرامی آن را از خود دور کنید. برای افزایش کشش در گردن خود، گوش راست خود را به آرامی به سمت شانه خم کنید. برای مدت 30 ثانیه در این حالت بمانید و سپس این حرکات را در طرف دیگر بدن خود انجام دهید.
کشش دستها از پشت
این حرکت یک کشش آرامش بخش برای گردن و شانههایتان است که میتواند به کاهش سردرد و خواب آلودگی کمک کند. مانند یک کودک پیشانی خود را روی زمین قرار دهید. برای چند تنفس کوتاه در همین حالت باقی بمانید، در حین نزدیک کردن سینهی خود به رانهایتان، ستون فقرات خود را صاف کنید. هنگامی که در این موقعیت قرار گرفتید، دستان خود را پشت سر بگذارید و مشت کنید. چنان چه قادر هستید، برجستگی کف دستهای خود را جهت افزایش کشش در شانهها به یکدیگر فشار دهید. سپس دستها را تا حد ممکن بلند کنید. سعی کنید با فرو دادن نفس خود به داخل وزن خود را به جلو بدهید و باسن خود را بلند کنید. برای مدت 10 ثانیه در همین حالت بمانید و سپس باسن خود را پایین بیاورید و به پاشنهها نزدیک کنید. در این حالت نیز برای مدت 10 ثانیه بمانید و سپس دوباره باسن خود را بالا ببرید. این حرکات را پنج بار یا بیشتر تکرار کنید، سپس بازوهای خود را در هر دو طرف پاها قرار دهید و مجدداً به حالت اول برگردید.
نشستن با قلب باز
با انجام این حرکت، کشش را در جلوی گردن، قفسهی سینه،و شانههای خود اعمال کنید. روی پاشنههای خود بنشینید و خود را به عقب بکشید. به پشت خم شوید و کف دست خود را روی زمین حدود هشت تا 10 اینچ پشت سر خود قرار دهید، به گونهای که نوک انگشتانتان به سمت بیرون اشاره رود. دستهای خود را محکم روی زمین قرار دهید تا بتوانید قفسهی سینه خود را بالا ببرید، پشت خود را خم کنید و باسن خود را به سمت پاشنههایتان بکشید. برای افزایش کشش، سر خود را به پشت خم کنید، به گونهای که قسمت گلو و جلوی قفسهی سینه شما کشش بیشتری داشته باشد. برای مدت 30 ثانیه در همین حالت بمانید، سپس سر و تنه خود را بلند کنید.
بریج
بریج یک حرکت یوگای کلاسیک است که به شما اجازه میدهد تا میزان کشش پشت گردن خود را با استفاده از بلند کردن لگن کنترل نمایید. روی زمین به پشت بخوابید و کف دستها را به سمت زمین در کنار خود قرار دهید. زانوهای خود را خم کنید و کف پای خود را روی زمین بگذارید. تا جایی که میتوانید پاشنه پای خود را نزدیک به یکدیگر نگه دارید، در حالی که به اندازهی عرض لگن از یکدیگر فاصله دارند. اطمینان حاصل کنید که هر دو پا موازی هستند. کف دست و پاهای خود را به طور محکم روی زمین قرار دهید و باسن خود را بلند کنید. در همین حالت بمانید، یا دستها را زیر لگن خود قرار دهید، وزن خود را متعادل کنید تا بتوانید تیغههای شانههای خود را به یکدیگر نزدیک کنید. برای مدت 30 ثانیه در همین حالت باقی بمانید، حرکت را ادامه دهید تا لگن خود را بلند کنید. برای آزاد کردن این حرکت کششی، به آرامی باسن خود را به زمین برسانید. سپس با بغل کردن زانوهای خود و کشیدن آنها به سمت سینه، کشش را در قسمت پایینی پشت خود انجام دهید.
موبیلیزیشن و درمانهای دستی
انواع روشهای موبیلیزیشن (محرک سازی) اغلب توسط پزشکان متخصص در درمانهای دستی استفاده میشود. این روشها ممکن است برای افزایش جریان خون به ناحیهی آسیب دیده، اسپاسم عضلانی و کشش بافتها مفید باشد.
تحریک الکتریکی عصبی
این روش شامل تحریک عصبی الکتریکی پوستی (TENS) میشود. الکترودها روی گردن قرار میگیرد تا به آرامی اعصاب را تحریک و به کاهش درد کمک کند.
داروها، تزریقات و درمان با استفاده از ویتامینها برای گردن درد
داروها را میتوان برای درمان التهاب، همراه با ویتامینهای طبیعی برای تحریک روند بهبود طبیعی بدن استفاده کرد.
داروهای ضد التهاب
داروهای ضد التهاب غیر استروئیدی که به طور معمول NSAID نامیده میشوند، از داروهای رایج مورد استفاده و قابل تجویز برای کاهش درد و التهاب میباشند.
درمان با استفاده از ویتامین
با مدیریت طبیعی درد، میتوان بیمار را با استفاده از ویتامینهایی مانند B 12 به طور طبیعی درمان کرد. این ویتامینها موجب تحریک روند بهبود طبیعی بدن میشوند.
درمان با استفاده از طب سوزنی
طب سوزنی شامل قرار دادن سوزنهای نازک مویی در پوست شما و در مکانهای خاصی از بدن است. ما از طب سوزنی به عنوان منبع طبیعی و بسیار مؤثر مدیریت درد استفاده میکنیم. طب سوزنی، در ترکیب با تحریک الکتریکی یا لیزر سرد، به افزایش جریان خون، کاهش درد و التهاب کمک میکند و باعث بهبودی میشود.
پیشگیری از گردن درد
با جلوگیری از آسیب رسیدن به گردن، میتوان از بروز گردندرد پیشگیری کرد. این موارد شامل کاهش خطر آسیب رسیدن به گردن در طی فعالیتهای ورزشی میشود. ورزشکارانی که در رشتههای ورزشی خاص فعالیت میکنند، میتوانند با استفاده از تجهیزات مناسب، تمرینات تقویت کننده گردن و استفاده گه گاه از بریس، از بروز گردن درد جلوگیری کنند.