فتق دیسک کمر با فیزوتراپی،کشش ستون فقرات و جداسازی ناحیه آسیب دیده
برای دانستن اینکه دیسک بین مهرهای چیست، نیاز داریم درک اولیهای از آنچه که دیسک بین مهرهای نامیده میشود و نحوه عملکرد آن در ستون فقرات داشته باشیم. دیسک بین مهرهای در میان تمام مهرههای گردن، قفسه سینه و کمر به وجود میآید. هر دیسک از دو جزء تشکیل شده است؛ ساختار هر بخش از دیسک، عملکرد آن را ایجاد میکند. قسمت داخلی دیسک، هسته پولپوس نامیده میشود و از مواد نیمه مایع بسیار چسبناک تشکیل شده است. یکی از این مواد، لایهی ضخیم ژلهای است که در میان مهرهها قرار گرفته است و شوک ناشی از انتقال نیرویی که برای رسیدن به پایین ستون فقرات از آن عبور میکند را به خود جذب میکند. قسمت بیرونی دیسک از بافت فیبری قدرتمند و فیبروز حلقوی تشکیل شده است. این فیبرهای ضخیم، هستهی پولپوس را احاطه میکنند و مرزهای بیرونی دیسک بین مهره را فراهم میآورند. فیبروز حلقوی علاوه بر جذب شوک، برای کمک به هسته ی پالپوس در محدود کردن حرکت چرخشی بین هر مهره نیز نقش دارد.
آسیب دیسک در میان ستون فقرات کمری در ورزشکارانی رخ میدهد که به طور مکرر، با انجام حرکات پیچش و یا خم شدن عرضی، به ستون فقرات خود نیرو وارد میکنند. این حرکت بیشتر در ورزشکاران بسکتبالیست و هنگامی که ورزشکار یک جهش انجام داده و بعد قسمت فوقانی بدن را میکشد تا منطقه را از مدافعان اطراف خود پاک کند دیده میشود. اما جراحات مربوط به دیسک گردن معمولا در افراد مسن و افرادی که فعالیت جسمی مداوم دارند، دیده میشود. در این موارد ممکن است افراد، تحت تاثیر بیماری دیسک مزمن و دژنراتیو قرار بگیرند. با گذشت زمان ارتفاع دیسک کاهش مییابد و ممکن است در داخل و اطراف مهرهها رشد استخوانی که استئوپاتی نامیده میشود، شکل گیرد.
آسیبهای دیسک گردنی حاد میتواند در ورزشکارانی که در ورزشهای ارتباطی رقابت میکنند و افرادی که به طور مکرر وزنهای محوری (نیروهایی که از طریق سر و ستون فقرات فشار وارد میکنند) را حمل میکنند و یا آسیبهای نوع هایپر فلکشن که در ورزشکاران فوتبالیست رخ میدهد؛ دیده شود. ورزشکارانی که نیرو را با سرشان هدایت میکنند ممکن است در معرض خطر آسیب دیسک گردنی بیشتری باشند. دکتر فرخانی پس از انجام تصویربرداری های لازم و تشخیص بیماری دیسک ستون فقرات ،موثرترین شیو های درمانی از جمله فیزیوتراپی و انواع تزریقات را برای درمان کمردرد ناشی از دیسک به بیماران توصیه می کند.
برای کسب اطلاعات بیشتر و یا رزرو نوبت با شماره تلفن های 03132367465 و 03132330382 تماس حاصل فرمایید.
طبقه بندی دیسکهای بین مهرهای
چهار دسته از دیسکهای بین مهرهای وجود دارند که بسته به اینکه هسته پالپوس چقدر از موقعیت اصلی خود در مرکز دیسک فاصله گرفته باشد، از خفیف تا شدید طبقهبندی میشوند.
طبقه اول دیسک برآمده یا دیسک پیش آمده
این اتفاق زمانی میافتد که ماده ژله مانند داخل هستهی پالپوز از میزان اصلی خود بیشتر توسعه یابد و به سوی سلولهای فیبروز حلقوی حرکت کند.
طبقه دوم دیسکهای پرولاپس
اگر هسته پالپوز همچنان به حرکت از فیبرهای فیبروز حلقوی ادامه دهد، پس از آن دیسک پرولاپس حساب میشود. در این وضعیت مواد هسته، همچنان با فیبروز حلقوی محاصره شدهاند؛ اما مواد همچنان به مسیر خود به سوی خارج از مرز دیسک ادامه میدهند.
طبقه سوم ریسک خارج شده
هنگامی که مواد هسته از مرزهای فیبروز حلقوی فراتر رفته و به سوی کانال نخاعی حرکت میکنند، به آن دیسک خارج شده گفته میشود. در این مرحله همچنان که مواد هستهی پالپوز، یک یا چند ریشه عصبی و یا ساختار دیگر بافتهای نرم را تحت فشار قرار میدهند، فرد شروع به تجربه برخی از اثرات عصبی دیسک بین مهرهای میکند.
طبقه چهارم دیسک جدا شده
این وضعیت شدیدترین نوع دیسک بین مهرهای میباشد. دیسک جدا شده به وضعیتی گفته میشود که مواد هسته از دیسک خود جدا شده و بیمار با خطر جابجایی و انتقال مواد ژله مانند مواجه است. دیسک بینمهرهای به خودی خود هیچ احساس غیر عصبی ندارد. به عبارت دیگر دیسک به خودی خود نمیتواند احساس درد کند. در شرایط عادی این مسئله بسیار خوب است زیرا هر بار که یک ورزشکار در موقعیت ایستاده قرار دارد دیسک ثابت مانده و فشار مهرههای مجاور را به خود جذب میکند.
هنگامی که مواد هسته پالپوز شروع به فراتر رفتن از مرزهای طبیعی خود میکند، در ابتدا هیچ دردی وجود ندارد. درد و علائم دیسک بین مهرهای تنها زمانی شروع میشود که مواد دیسک شروع به فراتر رفتن از فیبروز حلقوی و فشار آوردن به بافتهای نرم که دارای نوسان عصبی حسی هستند میکند. پس غیر عادی نیست که افرادی که دچار دیسک پرولاپس یا دیسک برآمده هستند را ببینیم که بدون داشتن درد یا علائم عصبی به راحتی در اطراف قدم میزنند.
علل دیسک بین مهرهای
بهترین راه برای توضیح علتهای ایجاد دیسک بین مهرهای این است که دیسک را به صورت یک بادکنک پر از ژله در نظر بگیرید. دیسک توسط مهرههای استوانهای شکل، از پایین و بالا تحت فشار قرار دارد. هنگامی که بار به طور مساوی روی مهرهها توزیع میشود، دیسک میزان فشار برابری را از تمام قسمتها دریافت میکند. این وضعیت یک موقعیت سالم و مناسب برای دیسک است. با این حال هنگامی که فردی بدنش را پیچ و تاب میدهد و سپس از بغل خم میشود، مهرهها در یک طرف بدن فشرده میشوند؛ در حالیکه در طرف دیگر مهرهها گسترش یافتهاند. در این وضعیت بخشی از دیسک در محل فشرده شدن مهرهها، مانند بادکنکی که یک طرف آن تحت فشار قرار گرفته، میشود. اگر نیرویی که در جانب مهرهها قرار گرفته است به قدر کافی زیاد باشد، دیسک در اثر فشرده شدن پاره میشود و مواد ژل مانند هسته از آن نشت میکند. در حین انجام حرکات چرخشی و خم شدن جانبی، ستون فقرات در ضعیفترین وضعیت خود و دیسک در معرض بیشترین آسیب قرار دارد.
علائم دیسک بین مهرهای
انواع علائم و نشانههای دیسک بین مهرهای، به طور کلی و بدون در نظر گرفتن سطح آسیب دیسک، مشابه خواهند بود. با این حال سطح آسیب دیسک تعیین خواهد کرد که آسیب چه مقدار اندامها را تحت تاثیر قرار میدهد. علائم ممکن است شامل درد شدید و اسپاسم عضلانی (گرفتگی کمر در مجاورت دیسک بین مهرهای) باشند. علاوه بر این علائم عصبی میتوانند شامل تیر کشیدن، درد و سوزش، سوزن سوزن شدن و بی حس بودن ریشههای عصبی که تحت تاثیر دیسک بین مهرهای قرار دارند، باشند.
در ناحیه کمر، فرد ممکن است درد را از پشت لگن و پایین کمر تا پایین پاها احساس کند. ممکن است فرد در حالیکه به سمت مخالف دیسک خم شده است حرکت کند. این موقعیت کمک میکند تا فشار از روی دیسک آسیب دیده برداشته شود. شایعترین دیسکهای بین مهرهای در ناحیه کمری و بین مهرههایL4-L5 اتفاق میافتد. آسیب دیدگی دیسک بین مهرههای L5-S1 میتواند علائم زیر را داشته باشد:
- درد در پایین کمر درد کشاله ران و درد در ناحیه خاجی (پشت لگن)
- از دست دادن حس در نواحی جانبی ران، جلوی پا، بالای پا و درمیان سه انگشت پا.
- ضعف عضلانی در کشیدن انگشت شست پا (بالا کشیدن انگشت بزرگ پا)
- کاهش یافتن واکنش تاندون همسترینگ میانی
دیسک بین مهرهای در ناحیه لگن بین مهره های L5 و S1 علائم زیر را دارند:
- درد در ناحیه پایین کمر، کشاله ران و ناحیه خاجی (پشت لگن)
- از دست دادن حس در ناحیه جانبی ران و پایین پا تا پهلوی پا و انگشت پنجم آن.
- ضعف عضلانی در واکنش کف پا (بالا بردن انگشتان)
- کاهش واکنش تاندون آشیل
تشخیص دیسک بین مهرهای
ارزیابی و معاینه دقیق بالینی که شامل بررسی درد، ضعف، اختلالات حسی و آزمایشات واکنش غیر طبیعی میباشد؛ میتواند تعیین کند که آیا دیسک بین مهرهای به طور خاص با ریشه اعصاب درگیر شده است یا خیر. پزشک ورزشی برای تایید تشخیص، دستور میدهد عکس برداری MRI، اشعه ایکس یا بررسی الکترومیوگراف تحریک عصب (بررسی و اندازهگیری فعالیت درون عضلات خاص، برای تعیین اینکه مقدار تحریک عصب مرکزی برای فعالیت کافی میباشد یا خیر) را انجام دهید.
درمان دیسک بین مهرهای
اگر از دیسک بین مهرهای کمر رنج میبرید درمانهای زیر میتواند درد شما را کاهش دهد:
درمان اولیه
درمان اولیه برای اکثر دیسکهای بین مهرهای، رویکرد محافظه کارانه مبتنی بر کاهش هرگونه اسپاسم عضلانی مرتبط با دیسک است. این کار را میتوان از طریق موارد زیر انجام داد:
- استراحت کردن
- پوشیدن بریس کمری و پشتیبانی ستون فقرات برای یک تا سه روز
- اصلاح فعالیتها (اجتناب از خم شدن، بلند شدن، چرخیدن و نشستن یا ایستادن طولانی مدت)
- استفاده از داروهای NSAID یا آرام بخشهای عضلانی
درمان فیزیکی
درمان فیزیکی، درمان اختلال فیزیکی یا آسیبهای جسمی مانند دیسک بین مهرهای، با استفاده از ورزش درمانی، ماساژ، طب سوزنی و روشهای التراسوند برای بازگرداندن سطح طبیعی عملکرد میباشد. یک درمانگر فیزیکی، اختلالات ساختار بدن و عملکرد آن را از بین برده یا به حداقل میرساند و محدودیتهای فعالیتها و مشارکت در آنها را از بین میبرد. کار آنها از طریق شرایطی که تمام قسمتها و عملکردهای بدن را در بر میگیرد انجام میشود. بسیاری از پزشکان از لیزر برای درمان آسیبها در فیزیوتراپی استفاده میکنند و درد را با افزایش گردش خون در کمر و اطراف دیسک کاهش میدهند. تکنیک انحراف فشاری یک روش رایج کایروپراکتیک (درمان دستی) در فیزیوتراپی است که برای کشش ستون فقرات و حمایت از ناحیه آسیب دیده در هنگام خم کردن ستون فقرات با ریتم پمپاژ ملایم استفاده میشود. این امر به دور کردن دیسک بین مهرهای از اعصاب کمک میکند و فشار روی ریشه عصب، و در نهایت درد و التهاب مرتبط با آن را کاهش میدهد.
تزریق استروئید اپیدورال
تزریق استروئید اپیدورال (ESI) شامل قرار دادن ریشههای عصبی در استروئید، برای از بین بردن درد در ناحیه کمر است. این روش یک درمان سرپایی است که میتواند در محل کار پزشک، با بیحسی موضعی یا در یک فرصت مناسب در حالی که بیمار به هوش است و با مسکن (یک جایگزین بیخطر برای بیهوشی عمومی) انجام گیرد. استروئیدهای اپیدورال در مقایسه با استروئیدهای خوراکی و مسکنها، در منطقه محدودتری تزریق میشوند و به منبع درد نزدیکتر هستند. در نتیجه باعث کاهش درد شدید میگردند.
تزریق اوزون
دامنه بیماریها و وضعیتهایی که از اوزون درمانی، برای درمان آنها استفاده میشود بسیار گسترده است. اوزون از طریق تحریک ایمن سازی، به بدن سود میرساند. با این درمان، التهاب در بیماریهای خود ایمنی کاهش مییابد. اوزون در صورت وجود سرطان و عفونت، سیستم ایمنی بدن را برای مبارزه تحریک میکند. اوزون میتواند راههای مختلفی برای مواجهه با شرایط التهابی، عفونی و بیماری خود ایمنی برای بدن فراهم کند. داروهای اکسیداسیون (اوزون درمانی نیز نامیده میشوند) میتوانند یک درمان جایگزین قوی و بدون عوارض جانبی، برای داروهایی که میتوانند موجب آسیبهای دیگری به بدن شوند، باشد. اوزون درمانی باعث بهبودی سریع و نتایج مثبت میشود.
PRP تراپی
درمان پلاسما با غلظت پلاکت بالا (PRP تراپی) به عنوان درمانی برای آسیبهای مختلف به ویژه دیسک بین مهرهای، بسیار رایج شده است. این تکنیک نوآوری موثری است که تواناییهای خود درمانی بدن را بهبود میبخشد. PRP تراپی شامل گرفتن خون از بدن بیمار، قرار دادن آن در سانتریفیوژ برای جدا کردن پلاسما و متمرکز کردن پلاکتها و سپس تزریق مجدد پلاسما به محل آسیب میباشد. این تکنیک یک روش ایمن و موثر با حداقل عوارض جانبی میباشد و به همین دلیل است که پزشکان زیادی از آن استفاده میکنند.
تمرینات
با آزاد شدن اسپاسم عضلانی، میتوان کشش ملایم ستون فقرات و گروههای ماهیچه همسترینگ را آغاز کرد. انقباض عضلات ایزومتریک (انقباضات بدون حرکت در ستون فقرات) نیز ممکن است در اوایل توانبخشی آغاز شود. یک تمرین ایزومتریک که در اوایل فرآیند توانبخشی بسیار خوب عمل میکند، شیوه طاقباز لگنی میباشد. این تمرین در حالی که فرد با زانوها و کفلهای خم شده (درحالیکه کف پاها روی زمین قرار گرفتهاند) روی زمین دراز کشیده است، انجام میشود. سپس فرد پایین کمر خود را به زمین فشار میدهد و برای ۱۰ ثانیه در این وضعیت باقی میماند. در ابتدا ممکن است فرد بتواند این انقباض را تنها در حدود ۳ تا ۵ ثانیه نگه دارد.
جراحی
اگرچه درمان محافظهکارانه اولین هدف درمان است، اما اگر نشانهها و علائم از بین نروند ممکن است بیمار برای برداشتن فشار دیسک بینمهرهای بر روی ریشههای عصبی و ساختار بافتهای نرم، به مداخله جراحی نیاز داشته باشد.
اگر ورزشکار هستید چه زمانی میتوانید ورزش را شروع کنید؟
فعالیت ورزشی و تمرینات خاص ورزشی زمانی میتوانند آغاز شوند که ورزشکار توانایی کامل را به دست آورده و تحرک بدون درد داشته باشد. قبل از اینکه ورزشکار بتواند به ورزش بازگردد باید بدون داشتن ترس از درد، برای استفاده از توانایی خود در انجام وظایف، اعتماد به نفس داشته باشد. برای رسیدن به این هدف ورزشکار مجموعهای از تمرینات پیشرفته کاربردی را آغاز میکند که تقلیدی از چیزی است که ورزشکار در طول تمرین انجام میدهد. تمرینات پیشرفتی باید در حدود ۵۰ درصد از شدت تمرینات واقعی را داشته باشند و بدون هیچ وسیله ورزشی شروع شوند.
تمام مهارتهای ورزشی که ورزشکار میتواند در آن دخیل باشد، باید در این فعالیتهای پیشرفتی بگنجد. همانطور که اعتماد به نفس ورزشگاه افزایش مییابد، شدت فعالیتها به تدریج بیشتر میشود؛ تا جایی که ورزشکار بتواند آنها را با شدت و نیروی کامل انجام دهد. ورزشکار تنها زمانی که توسط پزشک ورزشی اجازه یابد و دارای موارد زیر باشد، میتواند به ورزشهای سابق بازگردد.
- توانایی انجام طیف وسیعی از حرکتها بدون درد
- قدرت کامل
- توانایی کامل
- نداشتن علائم عصبی
- تکمیل آموزشهای عملکرد ورزشی ویژه
پیشگیری از دیسک بین مهرهای
اگر بدانید چگونه با بدن خود رفتار کنید، میتوانید به سادگی از بروز دیسک بین مهرهای جلوگیری کنید.
- پیشگیری از دیسک بین مهرهای با آموزش حرکات مناسب هنگام بلند کردن اشیا یا استفاده از کمر شروع میشود.
- هنگامی که ستون فقرات در حالت خنثی قرار دارد، دیسک در امنترین و حفاظت شدهترین حالت خود قرار دارد. این موقعیت خاص باید در هنگام بلند کردن اجسام سنگین حفظ شود.
- افراد باید آموزش ببینند تا هنگام بلند کردن اشیا از عضلات بزرگ باسن و ران استفاده کنند، درحالیکه ستون فقرات خود را صاف نگه داشتهاند و عضلات اصلی را با هم منقبض کردهاند.
- توسعه و حفظ نیروی هسته، کلید حفاظت از دیسک بین مهرهای است. عضلات سفت هستهای در اطراف مهرهها میتوانند با ایجاد یک لایه محافظ اضافی در اطراف بخشهای حرکتی ستون فقرات، به محافظت از دیسک کمک کنند. داشتن عضلات قوی میتواند از حرکت ناخواسته یا بیش از حد ستون فقرات جلوگیری کند.
- آموزش مکانیزمهایی که میتواند موجب دیسک بین مهرهای شود، همراه با تقویت عضلات اطراف مهرهها اهمیت زیادی دارد.
"کپی فقط با ذکر منبع و لینک بلامانع است."
