فتق دیسک کمر با فیزوتراپی،کشش ستون فقرات و جداسازی ناحیه آسیب دیده

برای دانستن اینکه دیسک بین مهره‎ای چیست، نیاز داریم درک اولیه‌ای از آنچه که دیسک بین مهره‌ای نامیده می‌شود و نحوه عملکرد آن در ستون فقرات داشته باشیم. دیسک بین مهره‌ای در میان تمام مهره‌های گردن، قفسه سینه و کمر به وجود می‌آید. هر دیسک از دو جزء تشکیل شده است؛ ساختار هر بخش از دیسک، عملکرد آن را ایجاد می‌کند. قسمت داخلی دیسک، هسته پولپوس نامیده می‎شود و از مواد نیمه مایع بسیار چسبناک تشکیل شده است. یکی از این مواد، لایه‎ی ضخیم ژله‌ای است که در میان مهره‌ها قرار گرفته است و شوک ناشی از انتقال نیرویی که برای رسیدن به پایین ستون فقرات از آن عبور می‌کند را به خود جذب می‌کند. قسمت بیرونی دیسک از بافت فیبری قدرتمند و فیبروز حلقوی تشکیل شده است. این فیبرهای ضخیم، هسته‎ی پولپوس را احاطه می‌کنند و مرزهای بیرونی دیسک بین مهره‌ را فراهم می‌آورند. فیبروز حلقوی علاوه بر جذب شوک، برای کمک به هسته ی پالپوس در محدود کردن حرکت چرخشی بین هر مهره نیز نقش دارد.

طبقه بندی دیسک‎های بین مهره‎ای

چهار دسته از دیسک‌های بین مهره‌ای وجود دارند که بسته به اینکه هسته پالپوس چقدر از موقعیت اصلی خود در مرکز دیسک فاصله گرفته باشد، از خفیف تا شدید طبقه‌بندی می‌شوند.

طبقه اول دیسک برآمده یا دیسک پیش آمده

این اتفاق زمانی می‎افتد که ماده ژله مانند داخل هسته‎ی پالپوز از میزان اصلی خود بیشتر توسعه یابد و به سوی سلول‎های فیبروز حلقوی حرکت کند.

طبقه دوم دیسک‌های پرولاپس

اگر هسته پالپوز همچنان به حرکت از فیبرهای فیبروز حلقوی ادامه دهد، پس از آن دیسک پرولاپس حساب می‎شود. در این وضعیت مواد هسته، همچنان با فیبروز حلقوی محاصره شده‎اند؛ اما مواد همچنان به مسیر خود به سوی خارج از مرز دیسک ادامه می‌دهند.

طبقه سوم ریسک خارج شده

هنگامی که مواد هسته‌ از مرزهای فیبروز حلقوی فراتر رفته و به سوی کانال نخاعی حرکت می‌کنند، به آن دیسک خارج شده گفته می‎شود. در این مرحله همچنان که مواد هسته‎ی پالپوز، یک یا چند ریشه عصبی و یا ساختار دیگر بافت‎های نرم را تحت فشار قرار می‎دهند، فرد شروع به تجربه برخی از اثرات عصبی دیسک بین مهره‎ای می‎کند.

طبقه چهارم دیسک جدا شده

این وضعیت شدیدترین نوع دیسک بین مهره‎ای می‎باشد. دیسک جدا شده به وضعیتی گفته می‎شود که مواد هسته از دیسک خود جدا شده و بیمار با خطر جابجایی و انتقال مواد ژله مانند مواجه است. دیسک بین‌مهره‌ای به خودی خود هیچ احساس غیر عصبی ندارد. به عبارت دیگر دیسک به خودی خود نمی‌تواند احساس درد کند. در شرایط عادی این مسئله بسیار خوب است زیرا هر بار که یک ورزشکار در موقعیت ایستاده قرار دارد دیسک ثابت مانده و فشار مهره‎های مجاور را به خود جذب می‎کند.

هنگامی که مواد هسته پالپوز شروع به فراتر رفتن از مرزهای طبیعی خود می‎کند، در ابتدا هیچ دردی وجود ندارد. درد و علائم دیسک بین مهره‎ای تنها زمانی شروع می‎شود که مواد دیسک شروع به فراتر رفتن از فیبروز حلقوی و فشار آوردن به بافت‌های نرم که دارای نوسان عصبی حسی هستند می‎کند. پس غیر عادی نیست که افرادی که دچار دیسک پرولاپس یا دیسک برآمده هستند را ببینیم که بدون داشتن درد یا علائم عصبی به راحتی در اطراف قدم می‌زنند.

علل دیسک بین مهره‌ای

بهترین راه برای توضیح علت‎های ایجاد دیسک بین مهره‎ای این است که دیسک را به صورت یک بادکنک پر از ژله در نظر بگیرید. دیسک توسط مهره‎های استوانه‎ای شکل، از پایین و بالا تحت فشار قرار دارد. هنگامی که بار به طور مساوی روی مهره‌ها توزیع می‌شود، دیسک میزان فشار برابری را از تمام قسمت‎ها دریافت می‎کند. این وضعیت یک موقعیت سالم و مناسب برای دیسک است. با این حال هنگامی که فردی بدنش را پیچ و تاب می‌دهد و سپس از بغل خم می‌شود، مهره‎ها در یک طرف بدن فشرده می‌شوند؛ در حالیکه در طرف دیگر مهره‎ها گسترش یافته‎اند. در این وضعیت بخشی از دیسک در محل فشرده شدن مهره‌ها، مانند بادکنکی که یک طرف آن تحت فشار قرار گرفته، می‌شود. اگر نیرویی که در جانب مهره‌ها قرار گرفته است به قدر کافی زیاد باشد، دیسک در اثر فشرده شدن پاره می‌شود و مواد ژل مانند هسته از آن نشت می‌کند. در حین انجام حرکات چرخشی  و  خم شدن جانبی، ستون فقرات در ضعیف‎ترین وضعیت خود و دیسک در معرض بیشترین آسیب قرار دارد.

علائم دیسک بین مهره‎ای

انواع علائم و نشانه‎های دیسک بین مهره‎ای، به طور کلی و بدون در نظر گرفتن سطح آسیب دیسک، مشابه خواهند بود. با این حال سطح آسیب دیسک تعیین خواهد کرد که آسیب چه مقدار اندام‎ها را تحت تاثیر قرار می‎دهد. علائم ممکن است شامل درد شدید و اسپاسم عضلانی (گرفتگی کمر در مجاورت دیسک بین مهره‌ای) باشند. علاوه بر این علائم عصبی می‎توانند شامل تیر کشیدن، درد و سوزش، سوزن سوزن شدن و بی حس بودن ریشه‎های عصبی که تحت تاثیر دیسک بین مهره‎ای قرار دارند، باشند.

در ناحیه کمر، فرد ممکن است درد را از پشت لگن و پایین کمر تا پایین پاها احساس کند. ممکن است فرد در حالیکه به سمت مخالف دیسک خم شده است حرکت کند. این موقعیت کمک می‎کند تا فشار از روی دیسک آسیب دیده برداشته شود. شایعترین دیسک‌های بین مهره‌ای در ناحیه کمری و بین مهره‎هایL4-L5  اتفاق می‎افتد. آسیب دیدگی دیسک بین مهره‎های L5-S1 می‌تواند علائم زیر را داشته باشد:

• درد در پایین کمر درد کشاله ران و درد در ناحیه خاجی (پشت لگن)
• از دست دادن حس در نواحی جانبی ران، جلوی پا، بالای پا و درمیان سه انگشت پا.
• ضعف عضلانی در کشیدن انگشت شست پا (بالا کشیدن انگشت بزرگ پا)
• کاهش یافتن واکنش تاندون همسترینگ میانی

دیسک بین مهره‏ای در ناحیه لگن بین مهره های L5 و S1 علائم زیر را دارند:

• درد در ناحیه پایین کمر، کشاله ران و ناحیه خاجی (پشت لگن)
• از دست دادن حس در ناحیه جانبی ران و پایین پا تا پهلوی پا و انگشت پنجم آن.
• ضعف عضلانی در واکنش کف پا (بالا بردن انگشتان)
• کاهش واکنش تاندون آشیل

تشخیص دیسک بین مهره‎ای

ارزیابی و معاینه دقیق بالینی که شامل بررسی درد، ضعف، اختلالات حسی و آزمایشات واکنش غیر طبیعی می‌باشد؛ می‎تواند تعیین کند که آیا دیسک بین مهره‎ای به طور خاص با ریشه اعصاب درگیر شده است یا خیر. پزشک ورزشی برای تایید تشخیص، دستور می‎دهد عکس برداری MRI، اشعه ایکس یا بررسی الکترومیوگراف تحریک عصب (بررسی و اندازه‎گیری فعالیت درون عضلات خاص، برای تعیین اینکه مقدار تحریک عصب مرکزی برای فعالیت کافی می‎باشد یا خیر) را انجام دهید.

درمان دیسک بین مهره‎ای

اگر از دیسک بین مهره‌ای کمر رنج می‌برید درمان‎های زیر می‎تواند درد شما را کاهش دهد:

درمان اولیه

درمان اولیه برای اکثر دیسک‌های بین مهره‌ای، رویکرد محافظه کارانه مبتنی بر کاهش هرگونه اسپاسم عضلانی مرتبط با دیسک است. این کار را می‎توان از طریق موارد زیر انجام داد:

• استراحت کردن
• پوشیدن بریس کمری و پشتیبانی ستون فقرات برای یک تا سه روز
• اصلاح فعالیت‌ها (اجتناب از خم شدن، بلند شدن، چرخیدن و نشستن یا ایستادن طولانی مدت)
• استفاده از داروهای NSAID یا آرام بخش‎های عضلانی

درمان فیزیکی

درمان فیزیکی، درمان اختلال فیزیکی یا آسیب‎های جسمی مانند دیسک بین مهره‎ای، با استفاده از ورزش درمانی، ماساژ، طب سوزنی و روش‌های التراسوند برای بازگرداندن سطح طبیعی عملکرد می‎باشد. یک درمانگر فیزیکی، اختلالات ساختار بدن و عملکرد آن را از بین برده یا به حداقل می‎رساند و محدودیت‎های فعالیت‌ها و مشارکت در آن‌ها را از بین می‌برد. کار آنها از طریق شرایطی که تمام قسمت‎ها و عملکردهای بدن را در بر می‎گیرد انجام می‎شود. بسیاری از پزشکان از لیزر برای درمان آسیب‎ها در فیزیوتراپی استفاده می‎کنند و درد را با افزایش گردش خون در کمر و اطراف دیسک کاهش می‎دهند. تکنیک انحراف فشاری یک روش رایج کایروپراکتیک (درمان دستی) در فیزیوتراپی است که برای کشش ستون فقرات و حمایت از ناحیه آسیب دیده در هنگام خم کردن ستون فقرات با ریتم پمپاژ ملایم استفاده می‎شود. این امر به دور کردن دیسک بین مهره‎ای از اعصاب کمک می‎کند و فشار روی ریشه عصب، و در نهایت درد و التهاب مرتبط با آن را کاهش می‏دهد.

تزریق استروئید اپیدورال

تزریق استروئید اپیدورال (ESI) شامل قرار دادن ریشه‎های عصبی در استروئید، برای از بین بردن درد در ناحیه کمر است. این روش یک درمان سرپایی است که می‌تواند در محل کار پزشک، با بی‌حسی موضعی یا در یک فرصت مناسب در حالی که بیمار به هوش است و با مسکن (یک جایگزین بی‎خطر برای بیهوشی عمومی) انجام گیرد. استروئیدهای اپیدورال در مقایسه با استروئیدهای خوراکی و مسکن‌ها، در منطقه محدودتری تزریق می‌شوند و به منبع درد نزدیک‎تر هستند. در نتیجه باعث کاهش درد شدید می‎گردند.

تزریق اوزون

دامنه بیماری‌ها و وضعیت‌هایی که از اوزون درمانی، برای درمان آنها استفاده می‌شود بسیار گسترده است. اوزون از طریق تحریک ایمن سازی، به بدن سود می‌رساند. با این درمان، التهاب در بیماری‌های خود ایمنی کاهش می‎یابد. اوزون در صورت وجود سرطان و عفونت، سیستم ایمنی بدن را برای مبارزه تحریک می‌کند. اوزون می‌تواند راه‎های مختلفی برای مواجهه با شرایط التهابی، عفونی و بیماری خود ایمنی برای بدن فراهم کند. داروهای اکسیداسیون (اوزون درمانی نیز نامیده می‌شوند) می‌توانند یک درمان جایگزین قوی و بدون عوارض جانبی، برای داروهایی که می‎توانند موجب آسیب‌های دیگری به بدن شوند، باشد. اوزون درمانی باعث بهبودی سریع و نتایج مثبت می‎شود.

PRP تراپی

درمان پلاسما با غلظت پلاکت بالا (PRP تراپی) به عنوان درمانی برای آسیب‎های مختلف به ویژه دیسک بین مهره‎ای، بسیار رایج شده است. این تکنیک نوآوری موثری است که توانایی‎های خود درمانی بدن را بهبود می‎بخشد. PRP تراپی شامل گرفتن خون از بدن بیمار، قرار دادن آن در سانتریفیوژ برای جدا کردن پلاسما و متمرکز کردن پلاکت‎ها و سپس تزریق مجدد پلاسما به محل آسیب می‌باشد. این تکنیک یک روش ایمن و موثر با حداقل عوارض جانبی می‎باشد و به همین دلیل است که پزشکان زیادی از آن استفاده می‎کنند.

تمرینات

با آزاد شدن اسپاسم عضلانی، می‌توان کشش ملایم ستون فقرات و گروه‌های ماهیچه همسترینگ را آغاز کرد. انقباض عضلات ایزومتریک (انقباضات بدون حرکت در ستون فقرات) نیز ممکن است در اوایل توانبخشی آغاز شود. یک تمرین ایزومتریک که در اوایل فرآیند توانبخشی بسیار خوب عمل می‎کند، شیوه طاقباز لگنی می‎باشد. این تمرین در حالی که فرد با زانوها و کفل‎های خم شده (درحالیکه کف پاها روی زمین قرار گرفته‌اند) روی زمین دراز کشیده است، انجام می‎شود. سپس فرد پایین کمر خود را به زمین فشار می‎دهد و برای ۱۰ ثانیه در این وضعیت باقی می‎ماند. در ابتدا ممکن است فرد بتواند این انقباض را تنها در حدود ۳ تا ۵ ثانیه نگه دارد.

جراحی

اگرچه درمان محافظه‌کارانه اولین هدف درمان است، اما اگر نشانه‎ها و علائم از بین نروند ممکن است بیمار برای برداشتن فشار دیسک بین‌مهره‌ای بر روی ریشه‌های عصبی و ساختار بافت‎های نرم، به مداخله جراحی نیاز داشته باشد.

اگر ورزشکار هستید چه زمانی می‌توانید ورزش را شروع کنید؟

فعالیت ورزشی و تمرینات خاص ورزشی زمانی می‌توانند آغاز شوند که ورزشکار توانایی کامل را به دست آورده و تحرک بدون درد داشته باشد. قبل از اینکه ورزشکار بتواند به ورزش بازگردد باید بدون داشتن ترس از درد، برای استفاده از توانایی خود در انجام وظایف، اعتماد به نفس داشته باشد. برای رسیدن به این هدف ورزشکار مجموعه‎ای از تمرینات پیشرفته کاربردی را آغاز می‎کند که تقلیدی از چیزی است که ورزشکار در طول تمرین انجام می‎دهد. تمرینات پیشرفتی باید در حدود ۵۰ درصد از شدت تمرینات واقعی را داشته باشند و بدون هیچ وسیله ورزشی شروع شوند.

تمام مهارت‏های ورزشی که ورزشکار می‌تواند در آن دخیل باشد، باید در این فعالیت‎های پیشرفتی بگنجد. همانطور که اعتماد به نفس ورزشگاه افزایش می‎یابد، شدت فعالیت‎ها به تدریج بیشتر می‌شود؛ تا جایی که ورزشکار بتواند آنها را با شدت و نیروی کامل انجام دهد. ورزشکار تنها زمانی که توسط پزشک ورزشی اجازه یابد و دارای موارد زیر باشد، می‌تواند به ورزش‎های سابق بازگردد.

• توانایی انجام طیف وسیعی از حرکت‎ها بدون درد
• قدرت کامل
• توانایی کامل
• نداشتن علائم عصبی
• تکمیل آموزش‎های عملکرد ورزشی ویژه

پیشگیری از دیسک بین مهره‌ای

اگر بدانید چگونه با بدن خود رفتار کنید، می‎توانید به سادگی از بروز دیسک بین‌ مهره‌ای جلوگیری کنید.

• پیشگیری از دیسک بین مهره‌ای با آموزش حرکات مناسب هنگام بلند کردن اشیا یا استفاده از کمر شروع می‎شود.
• هنگامی که ستون فقرات در حالت خنثی قرار دارد، دیسک در امن‎ترین و حفاظت شده‎ترین حالت خود قرار دارد. این موقعیت خاص باید در هنگام بلند کردن اجسام سنگین حفظ شود.
• افراد باید آموزش ببینند تا هنگام بلند کردن اشیا از عضلات بزرگ باسن و ران استفاده کنند، درحالیکه ستون فقرات خود را صاف نگه داشته‎اند و عضلات اصلی را با هم منقبض کرده‌اند.
• توسعه و حفظ نیروی هسته، کلید حفاظت از دیسک بین مهره‎ای است. عضلات سفت هسته‎ای در اطراف مهره‎ها می‌‌توانند با ایجاد یک لایه محافظ اضافی در اطراف بخش‎های حرکتی ستون فقرات، به محافظت از دیسک کمک کنند. داشتن عضلات قوی می‎تواند از حرکت ناخواسته یا بیش از حد ستون فقرات جلوگیری کند.
• آموزش مکانیزم‎هایی که می‎تواند موجب دیسک بین مهره‎ای شود، همراه با تقویت عضلات اطراف مهره‎ها اهمیت زیادی دارد.

"کپی فقط با ذکر منبع و لینک بلامانع است."