علت و علائم درد پایین کمر و درمان آن با استفاده از طب فیزیکی

تقریبا همه ما در طول زندگی خود، کمر درد را تجربه می‌کنیم. پائین کمر، قسمتی است که پشت شکم قرار دارد و از قفسه سینه تا لگن امتداد دارد که اصطلاحا به آن ناحیه لومبر گفته می‌شود. کمر درد یکی از دلایل اصلی از دست دادن کار است. درد پایین کمر معمولا خود به خود رفع می‌شود که در اکثر موارد مربوط به آسیب ناشی از کشیدگی این قسمت است. روش‌های درمانی مختلفی برای درد پائین کمر وجود دارد.

علل درد پایین کمر

دلایل زیادی باعث ایجاد درد در پایین کمر می‌شود که بعضی از آنها عبارتند از:

•  حمل کردن اشیا (به ویژه بلند کردن)
•  چرخش بالاتنه
•  خم کردن بالا تنه به سمت جلو
•  خم کردن بالا تنه به طرفین
•  کشش بیش از حد
•  افتادن، نشستن به مدت طولانی
•  شغل‌هایی که نیاز به نشستن زیاد دارند.
•  مشاغلی که نیاز به فعالیت جسمانی زیاد دارند.
•  قرار گرفتن کل بدن در معرض ارتعاشات
•  سیگار کشیدن
•  چاقی
•  بلندی بیش از حد قد

علائم و نشانه‌ها

علائم درد پایین کمر از دردهای شدید و تیر کشنده ناگهانی تا یک درد مبهم متغیر است. این درد‌ها می‌توانند دائمی، دوره‌ای یا نقطه‌ای باشند. درد شدید پایین کمر می‌تواند به طور ناگهانی پس از آسیب دیدن کمر بروز کند. درد شدید و مزمن کمر به دردی گفته می‌شود که بیش از سه ماه طول بکشد. در صورتی که درد در پایین کمر بیش از ۷۲ ساعت طول بکشد باید به پزشک مراجعه کرد.

تشخیص

توصیف دقیق درد در پایین کمر توسط بیمار به پزشک برای تشخیص دقیق بیماری کمک می‌کند. یادداشت کردن زمان و محل شروع درد پایین کمر، فعالیت‌های که بیمار انجام می‌دهد، علائم مرتبط با درد پایین کمر و هرگونه بیماری مزمن، می‌تواند برای تشخیص درد مفید باشد. آزمایشاتی که برای تشخیص درد پایین کمر به کار می‌روند عبارتند از:

•  اشعه ایکس
•  سی‌ تی‌ اسکن
•  میلوگرام
•  ام‌ آر‌ آی
•  اسکن استخوان
•  دیسکوگرافی
•  تشخیص الکتریکی
•  تصویربرداری فراصوت
•  آزمایش خون

درمان درد پایین کمر

گرما یا سرما درمانی

کمپرس گرم یا سرد می‌تواند به تسکین درد یا کاهش علائم کمک کند. تسکین درد در پی استفاده از کمپرس گرم یا سرد موقتی است و نمی‌تواند علل اصلی و جدی درد قسمت پایین کمر را درمان کند. با این حال می‌توانند دامنه حرکت را برای افرادی که از درد شدید، مزمن و ثابت کمر رنج می‌برند افزایش دهند و این افراد بتوانند از جای خود بلند شوند و حرکت کنند.

داروهای مربوط به درد پایین کمر

از داروهای مختلفی برای درمان درد شدید و مزمن پایین کمر استفاده می‌شود. بعضی از این داروها عبارتند از:

داروهای مسکن

داروهای مسکن برای تسکین درد تولید شده‌اند. برخی از این داروها عبارتند از: استامینوفن و آسپرین یا مخدرهایی مانند کدئین، اکسی‌کدون، هیدروکدون، و مورفین.

داروهای غیراستروئیدی ضدالتهاب

از داروهای غیراستروئیدی ضدالتهاب (NSAIDs) برای تسکین درد و التهاب استفاده می‌شود. این داروها عبارتند از: ایبوبروفن، کتوپروفن، و ناپروکسن ‌سدیم. برخی دیگر از داروهای غیراستروئیدی ضدالتهاب که مهارکننده انتخابی کوکس 2 نام دارند، فقط با تجویز پزشک به بیمار داده می‌شوند.

پماد و اسپری

پماد و اسپری‌های زیادی برای تسکین درد پایین کمر وجود دارند که روی پوست استفاده می‌شوند و به این ترتیب با تحریک اعصاب موضعی باعث احساس گرما یا سرما در آن قسمت می‌شوند و منجر به تسکین درد می‌گردند. این مسکن‌های موضعی باعث کاهش التهاب و افزایش جریان خون می‌شوند.

درمان دستی

دستکاری کردن ستون‌ فقرات توسط متخصص درمان دستی و متخصص استخوان برای درمان درد پایین کمر در بیماران انتخاب شده انجام می‌شود. این روش با فشار دادن دست بر قسمت‌های پایین کمر و با هدف تسکین عضلات ملتهب و کاهش شدت درد انجام می‌شود.

ماساژ درمانی

ماساژ درمانی می‌تواند به تسکین درد شدید پایین کمر کمک کند. ماساژ درمانی می‌تواند به بیماران کمک کند به فعالیت‌های روزمره خود بازگردند و باعث کاهش درد پایین کمر می‌شود. ماساژ درمانی یک روش محدود است و نمی‌تواند موثرترین روش درمان برای بیمارانی باشد که از بیماری‌های ستون‌ فقرات، آسیب‌ها یا مشکلات مربوط به دیسک رنج می‌برند، زیرا ماساژ درمانی بر تسکین فشاری که بر عضله قرار دارد تمرکز می‌کند و کاری به ساختار ستون‌ فقرات ندارد.

طب ‌سوزنی

طب‌سوزنی می‌تواند تا حدودی برای تسکین درد پایین کمر مفید باشد. در طب‌ سوزنی، سوزن‌های نازک و کوچکی وارد نقاط مختلفی از ناحیه کمر می‌شوند. متخصصان طب ‌سوزنی معتقدند هنگامی که این سوزن‌ها وارد پوست می‌شوند با تحریک آن نقاط باعث آزاد شدن مواد شیمیایی مانند آندروفین، سروتونین و استیل‌کولین می‌شوند که به تسکین درد کمک می‌کنند. شواهد موجود نشان می‌دهد که طب‌ سوزنی می‌تواند برای تسکین درد مفید باشد. از سوی دیگر مطالعات بالینی و علمی درصدد تایید تاثیرگذاری طب‌سوزنی هستند.

ورزش درمانی

برنامه‌های توانبخشی می‌توانند به تسکین درد و کاهش ریسک آسیب دیدن مجدد قسمت پایین کمر کمک کنند. انجام تمرینات ورزشی از قبیل تمرینات کششی، استقامتی و تمریناتی از قبیل می‌توانند به بهبود وضعیت بدن کمک کنند.

تراکشن

در تراکشن از وزنه و قلاب برای کشش ستون ‌فقرات استفاده می‌شود که به طور موقت باعث تسکین درد می‌شود. این روش نمی‌تواند علل اصلی درد پایین کمر را درمان کند اما می‌تواند به طور موقت باعث تسکین درد این ناحیه شود.

یوگا

اگر درد پایین کمر ظرف مدت سه ماه از بین نرفت، یوگا می‌تواند به تسکین آن کمک کند. محققان در تحقیقی که اخیرا انجام داده‌اند دریافتند افرادی که به مدت ۱۲ هفته به کلاس یوگا می‌روند و تمرینات آن را انجام می‌دهند درد پایین کمر آنها (نسبت به افرادی که کتابی را در مورد مراقبت از درد پایین کمر می‌خوانند) به مقدار قابل توجهی کاهش می‌یابد. پس از اتمام کلاس‌ها آثار و مزایای یوگا تا چند ماه باقی می‌ماند. محققان نشان داده‌اند که انجام تمرینات کششی می‌تواند به تسکین درد کمک کند. افرادی که از درد پایین کمر رنج می‌برند و تصمیم می‌گیرند به کلاس یوگا بروند باید از با تجربه بودن مربی خود در خصوص درد پایین کمر و اصلاح حالت بدن بیمار، اطمینان حاصل کنند.

تمرینات کششی

از تمرینات کششی و خم کردن بدن برای تسکین درد پایین کمر استفاده می‌شوند. بیمار باید قبل از انجام این تمرینات با پزشک خود مشورت کند. برخی از تمرینات ساده مربوط به پایین کمر عبارتند از:

•  عقب و جلو بردن قورک پا: روی کمر دراز بکشید و قورک پا را به سمت بالا و پایین حرکت دهید.
•  لغزاندن پاشنه: روی کمر دراز بکشید و پاهای خود را خم کنید سپس زانوهای خود را به ‌نوبت صاف نگه دارید.
•  اسکات دیوار: پشت خود را کاملا صاف نگه‌ دارید و به دیوار تکیه دهید، در وضعیتی که روی صندلی می‌نشینید، قرار بگیرید و پاهایتان را در کنار یکدیگر جفت کنید. به آرامی به دیوار فشار وارد کنید و عضلات شکم خود را منقبض کنید. به مدت ۵ ثانیه در این حالت باقی بمانید.
•  قراردادن زانو مقابل سینه: به پشت دراز بکشید و سعی کنید زانوی خود را به قفسه سینه نزدیک کنید.

تزریق

تزریق استروئید یک روش درمانی موقت برای درمان درد پایین کمر و سیاتیک است. تزریق استروئید با کاهش التهاب به تسکین درد کمک می‌کند. از داروهای استروئیدی باید فقط برای یک مدت‌ کوتاه استفاده کرد و از استفاده بلند مدت از این داروها پرهیز کرد زیرا در بلندمدت باعث بدتر شدن درد می‌شوند. افرادی که از درد مزمن یا آسیب شدید ستون ‌فقرات رنج می‌برند، مسدود کردن یک عصب در نقطه مورد نظر می‌تواند به تسکین درد کمک کند. البته باید به یاد داشته باشید که فقط در مواردی که درد بسیار شدید است از مسدود کردن عصب استفاده می‌شود.

عمل جراحی

اگر بیمار موارد فوق را امتحان کرده باشد و نتیجه‌ای نگرفته باشد پزشک انجام عمل جراحی را به او توصیه می‌کند. در صورتی که آسیب‌های ماهیچه‌ای اسکلتی بسیار شدید باشند یا به علت جابه‌جایی غضروف، عصب تحت فشار باشد انجام عمل جراحی یک گزینه مناسب برای تسکین درد تلقی می‌شود. دوره بهبود در جراحی کمر طولانی است و گاهی اوقات برخی از بیماران پس از عمل جراحی، قدرت راه رفتن و انعطاف‌پذیری خود را از دست می‌دهند. خاطرنشان می‌کنیم که همه روش‌های جراحی، موفقیت‌آمیز نیستند. بنابراین توصیه می‌شود که بیماران قبل از انجام عمل جراحی کمر با پزشک خود مشورت کنند و از خطرات مربوط به جراحی کمر اطلاع یابند.

پیشگیری از درد پایین کمر

نکاتی که برای جلوگیری از درد پایین کمر باید رعایت کرد عبارتند از:

•  اگر مجبور هستید در طول روز زیاد سر پا بایستید باید از کفش‌های راحت و بدون پاشنه یا کفش‌هایی که پاشنه کوتاهی دارند استفاده کنید.
•  هنگامی که می‌ایستید یا می‌نشینید نباید خم شوید.
•  باید سقف منزل یا محل کار ارتفاع مناسبی داشته باشد.
•  قبل از شروع ورزش یا سایر فعالیت‌های شدید ورزشی به گرم کردن بدن بپردازید و از تمرینات کششی غاقل نشوید.
•  از بلند کردن اشیاء سنگین خودداری کنید، هنگام بلند کردن اشیاء از چرخیدن به اطراف اجتناب کنید.
•  سبک زندگی سالمی را انتخاب کنید، مصرف دخانیات را قطع کنید و سعی کنید تناسب‌اندام داشته باشیم.