درمان قفل کردن زانو(زاویه 10تا30درجه)و محدودیت عملکرد پا با ماساژ
قفل شدن زانو مشکلی است که زانو هنگام کشش گیر میکند، بهطوریکه فرد نمیتواند بهطور کامل زانو را صاف کند. این مشکل میتواند برای بچهها اتفاق بیفتد.
هنگام قفل شدن زانو، گسترش مفصل زانو متوقفشده و در زاویه 10 تا 30 درجه محدود میشود و هرگونه گسترش زانو باعث درد شدید زانو میشود.
قفل شدن زانو، بسته به علت، ممکن است چند ثانیه تا چند دقیقه طول بکشد. شما ممکن است هنگام خواب و یا فعالیتهایتان نیز این مشکل را تجربه کنید. قفل شدن زانو ممکن است به علت انسداد جسمی یا مکانیکی حرکات ساختارهای مفصل زانو یا محدودیت عملکردی توسط زانو برای محافظت از زانو در برابر یک عامل خارجی مانند درد به وجود آید.
البته که بله. شما میتوانید با قوی کردن عضلات هستهای، تقویت و کشیدن عضلات ساق پا و عدم تحرک و تمرین بیشتر از سطح تحمل خود از قفل شدن زانو جلوگیری کنید.
دکتر فرخانی پس از گفتگو با بیمار و انجام تصویربرداریهای لازم علل قفلکردن زانو را تشخیص داده و سپس با مناسبترین و مؤثرترین شیوههای درمانی به بیماران مبتلابه این عارضه کمک میکند.
برای کسب اطلاعات بیشتر و یا رزرو نوبت با شماره تلفنهای 03132367465 و 03132330382تماس حاصل فرمایید.
انواع قفل شدن زانو
قفل شدن زانو بر اساس مکانیزم و علت آن به قفل شدن واقعی زانو و شبه قفل شدن زانو طبقهبندیشده است و هر دو دارای ویژگیها و عوامل ایجادکننده مختلف هستند که در زیر آمده است.
قفل شدن واقعی زانو
در موارد قفل شدن واقعی زانو انسداد مکانیکی در مفصل زانوی آسیبدیده مانع گسترش زانو میشود.
در قفل شدن واقعی زانو، حرکت زانو به سمت بالا بسیار دشوار است و در موارد شدید، مداخله جراحی برای از بین بردن انسداد فیزیکی زانو لازم است.
شبه قفل شدن زانو
این مشکل بهعنوان قفل شدن دروغین زانو نیز شناخته میشود نه به این دلیل که زانو نمیتواند "قفلشده" باشد، بلکه به این دلیل که حرکت زانو با هیچگونه انسداد جسمی یا مکانیکی قفل نشده است بلکه بهعنوان یک مکانیزم حفاظتی اتفاق افتاده است.
شبه قفل شدن زانو اگر در فرد مبتلابه زانودرد شدید رخ دهد، درواقع مکانیزم محافظتی بدن است که باعث منع حرکات زانو میشود تا از آسیب بیشتر بهزانو جلوگیری شود. معمولاً این اتفاق بهگونهای میافتد که باعث میشود عضلات در حال حرکت زانو انقباض یابند و خشک شوند.
تفاوتهای مهم دیگر بین قفل شدن واقعی زانو و شبه قفل شدن وجود دارد. در شبه قفل شدن هر دو باز و بسته کردن زانو مشکل میشود درحالیکه در قفل شدن واقعی زانو فقط باز شدن زانو متوقف میشود. علاوه بر این، درحالیکه در شبه قفل شدن، زانو بهسرعت از حالت قفلی درمیآید اما اغلب قفل شدن واقعی زانوباز شدن قفل زمان نیاز دارد.
علل قفل شدن زانو
برای درک قفل شدن زانو لازم است که از آناتومی یا ساختار مفصل زانو بدانید. مفصل زانو از دو استخوان تشکیل میشود: استخوان ران و استخوان ساق پا و استخوان سومی نیز به نام پاتلا یا کشکک زانو وجود دارد که از جلوی مفصل زانو محافظت میکند.
مفصل زانو با یک کپسول احاطهشده است و بافتهای سختی به نام رباطها دارد که در داخل و خارج از مفصل در محل نگهداری میشوند و همچنین در داخل مفصل قرار دارند. این رباطها باعث ثبات و تقویت مفصل زانو میشوند.
گروه دیگری از بافتهایی که مفصل زانو را تشکیل میدهند مینیسک است. در هر مفصل زانو دو مینیسک وجود دارد و آنها دندانههای سخت هستند که بین سطوح مفصلی استخوان ران و استخوان ساق پا قرار دارند. مینیسک باعث ایجاد یک سطح صاف میشود که در آن هر دو استخوان حرکت میکنند و همچنین بهعنوان کمکی برای زانو عمل میکنند.
برای فهم بهتر موضوع بهتر است علل قفل زانو به دو دسته تقسیم شوند. مواردی که باعث قفل واقعی زانو میشوند که انسداد مکانیکی در مفصل زانو وجود دارد و آنهایی که سبب شبه قفل شدن زانو میشوند.
پارگی مینیسک
اگر مینیسک پاره شود (پارگی مینیسک)، قطعه شل آن ممکن است در مفصل زانو گیرکرده و مانع از حرکت استخوان ران بر روی استخوان ساق پا شود و باعث میشود که مفصل زانو قفل شود.
پارگی " دسته سطلی" شایعترین نوع منیسک است که باعث قفل شدن واقعی زانو میشود. در این حالت، زمانی که منیسک پاره میشود، فلپ بهطور جزئی متصل شده در موقعیت اشتباه متوقف میشود و باعث قفل شدن شتر زانو میشود.
پارگی مینیسک ممکن است به علت آسیب و یا تغییرات دژنراتیو بیشازحد زانو باشد و یکی از رایجترین علل قفل زانو است. پارگیهای منیسک در ورزشهایی مانند فوتبال، والیبال و فوتبال آمریکایی رایج هستند.
اندامهای سست
بدن سست شامل تکههای استخوان و یا غضروف است که به علت ترومن یا التهاب مزمن جداشده و در درون ساختار مفصل شناور اطراف باقی میماند. در آن زمان، این قطعات ممکن است به یک موقعیت اشتباه حرکت کنند، مانع حرکت زانو و درنتیجه قفل شدن آن شود.
آرتروز
آرتروز یک بیماری دژنراتیو مفصلی ناشی از سایش و پارگی یا فشار بیشازحد یا استفاده از مفصل است. قفل شدن زانو ناشی از آرتروز اغلب به علت شکستن یا تضعیف غضروف مفصلی رخ میدهد.
آسیب ناشی از سکته مغزی
رگ به رگ شدن لیگامنت اغلب سبب بیثباتی زانو میشود و ممکن است استخوانهای مجاور آن به علت ضعف رباط قادر به حرکت در برابر یکدیگر نباشند.
دررفتگی پاتلا
برخی از صدمات ممکن است سبب شود که کشکک زانو از موقعیت مکانی اولیه خود خارج شود و حرکت زانو را محدود کند. این باعث میشود که زانو به حالت قفل برسد
التهاب مفصل زانو
التهاب همراه با تورم و آماس ساختارها در مفصل زانو ممكن است مانع باز شدن کامل مفصل و درنتیجه قفل شدن آن شود.
استئوکندریت دیسکان زانو
استئوکندریت دیسکان زانو به مشکلی گفته میشود که در آن غضروف مفصلی زانو فرسوده میشود و این ممکن است باعث شود که استخوانهای مجاور بهطور مستقیم بر یکدیگر بلغزند و باعث خرد شدن قسمتهایی از اندام شوند که ممکن است زانو را قفل کنند.
التهاب مفاصل
همهی انواع التهاب مفصل همراه با درد و تورم در مفصل به علت تجمع مایع در کپسول مفصلی به وجود میآید.
درحالیکه تورم ممکن است مانع حرکت مفصل زانو شود، درد ناشی از اسپاسم عضلات ران و عضلات زانو بهطور ناگهانی برای محافظت از مفصل هنگام حرکت آن ایجاد میشود.
سندرم پلیکا
پلیکای میانی بافتی است که روی سطح مفصلی سینوویوم قرار دارد. اگر این بافت ملتهب باشد، اغلب موجب درد فراوانی میشود که حرکت مفصل زانو را محدود و متوقف میکند.
آسیب حاد زانو
هرگونه آسیب زانو که سبب ایجاد درد شدید شود باعث اسپاسم عضلات ران و پا میشود و نهایتاً حرکت زانوی آسیبدیده را محدود میکند
علائم و نشانههای قفل شدن زانو
علائم و نشانههای متعددی همراه با قفل شدن زانو هستند که به علت قفل شدن زانو بستگی دارد. علائم شایع در ارتباط با قفل شدن زانو عبارتند از:
- درد: درد (زانودرد) معمولاً مشخصه قفل شدن زانو است. درد اگرچه ممکن است همیشه در قفل شدن واقعی زانو وجود نداشته باشد اما عامل اصلی برای قفل شدن زانو است. قفل شدن زانو، بااینحال، بهطورکلی با درد شدید هنگام باز کردن زانو همراه است.
- کاهش محدودهی حرکتی زانو: وقتی مانعی برای حرکت مفصل زانو وجود داشته باشد فعالیتهایی مانند اسکات زدن، راه رفتن و پیادهروی که نیاز به خم شدن و گسترش زیاد زانو دارند بسیار دشوار است.
- تب: در عفونتهای حاد مفاصل زانو، آبسهها و آرتروز عفونی، فرد ممکن است دچار افزایش دمای بدن و تب شود.
صدا دادن زانو هنگام حرکت آن: این اتفاق زمانی میافتد که ساختار مفصلی زانو در برابر انسداد مکانیکی مثل قطعهی شل منیسک پاره شده حرکت میکند.
تشخیص قفل شدن زانو
بررسیهای اساسی در تشخیص زانو قفلشده عبارتند از:
- تعداد گلبولهای سفید برای بررسی عفونت مفصل زانو
- عامل روماتوئید برای حذف آرتریت روماتوئید
- سطح اسید اوریک سرم برای حذف آرتروز نقرسی
- اشعه ایکس مفصل - که در تشخیص بیماریهای مفصلی دژنراتیو مانند استئوآرتریت مفید است.
- ام آر آی بهطور مؤثر پارگی منیسک، شکستگی و جابجایی پاتلا، پارگی رباط و شکستگیهای مفصلی تیبیا یا فیبال در زانو را تشخیص میدهد.
بررسی سینوویال مایع - مایع سینوویال یا مایع مفصلی با استفاده از یک سوزن مخصوص توسط آسپیراسیون جمعآوری میشود. سپس مایع برای شمارش گلبولهای قرمز و گلبولهای سفید خون و وجود پروتئین، سلولهای غیرطبیعی، بلورها و میکروارگانیسم ها در آن بررسی میشود. تجزیهوتحلیل این سیال کمک میکند تا خونریزی مفصل (هماتوژن)، عفونت مفصل، آرتروز و همچنین بیماریهای دژنراتیو مفصلی تشخیص داده شود.
درمان قفل شدن زانو
درمان "قفل شدن زانو" بستگی به علت دارد.
پس از معاینه فیزیکی دقیق و سابقه بیمار توسط پزشک ، ممکن است دستورالعملهای متعددی برای محدود کردن گزینهها و تعیین علت واقعی زانوی قفلشده به شما داده شود.
اساساً، زانوی قفلشده را میتوان با کنترل محافظهکارانه و جراحی درمان کرد. کنترل محافظهکارانهی زانو قفلشده شامل موارد ذیل است:
استعمال گرما و سرما
هدف از این کار کاهش التهاب در مفصل و نهایتاً رفع قفل شدن زانو است. برای رسیدن به این هدف، بسته یخ را میتوان با پد گرم بر روی زانو آسیبدیده استفاده کرد
داروها
داروهای ضدالتهابی غیراستروئیدی (NSAIDS) کمک میکند تا تورم و درد در زانو را از بین برده و موجب از بین رفتن قفل شدن زانو میشود.
در مواردی که اسپاسم عضلانی سبب ایجاد یا افزایش قفل شدن زانو میشود، آرامبخش عضله باعث ایجاد تسکین و راحتی زانو میشود.
فیزیوتراپی
فیزیوتراپی شامل تمرینات کششی، ماساژ و درمان دستی زانو برای استراحت عضلات زانو است و همچنین اجازه میدهد فضای بیشتری برای ساختار مفصل بهراحتی در برابر یکدیگر قرار بگیرند.
در موارد شدید و در مواردی که درمانهای فعال فیزیوتراپی قفل زانو را حل نمیکند، پزشک ممکن است از روشهای فیزیکی منفعل مانند اولتراسوند استفاده کند تا بافتهای آسیبدیده ناشی از بیماریهای مفصل مانند التهاب مفصل یا آرتروز بهبود یابد.
جراحی
گزینههای درمان جراحی برای زانو قفلشده عبارتند از:
- آرتروسکوپی زانو - در این مورد، قسمتهای خردشده بهصورت دستی با استفاده از ابزار جراحی برداشته میشوند تا باعث حرکت آزاد ساختار مفصلی در برابر یکدیگر شود.
- ترمیم مینیسک - مینیسک پاره شده ترمیم میشود و دوباره به استخوانها وصل میشود.
- منیسککتومی - مواردی وجود دارد که مینیسک پاره شده غیرقابل اتصال مجدد است و بهترین گزینه این است که منیسک آسیبدیده برداشته شود تا عملکرد مفصل مختل نگردد.
- آرتروپلاستی - در این مورد زانو با یک پروتز فلزی یا پلاستیکی درجایی که زانو بهشدت آسیبدیده جایگزین شده است.
جلوگیری از قفل شدن زانو
علاوه بر این واقعیت که قفل شدن زانو ممکن است بهشدت دردناک باشد فشار نیز از عضلات زانو به خود زانو منتقل میشود. درصورتیکه این اتفاق بیفتد میتواند بهزانو صدمه بزند. راهنماییهایی برای جلوگیری از قفل شدن زانو وجود دارد:
فراتر از حد مجاز ورزش نکنید
انجام تمرینات ایستاده و قوی برای پا مانند اسکات و پرس ساق پا اگر بیش از سطح توان شما باشد ممکن است سبب قفل شدن زانو شود
تقویت عضلات پا
تمرینات قدرتی بر روی عضلات چهار سر، عضلات ساق و همسترینگ انجام دهید. عضلات ساق پای قوی باعث کاهش فشار روی زانو میشود.
عضلات ضعیف باعث میشوند که زانو بیشتر کار کند و احتمال قفل شدن زانو را افزایش میدهد.
ساخت هستهی قوی
قوی کردن هسته بدن هماهنگی و تراز بین ساق پا و پاها را بهبود میبخشد، باعث کسب اطمینان از استفاده مناسب از عضلات پا میشود و درنتیجه فشار روی زانو را کاهش میدهد.
هسته ضعیف لگن را از مرکزیت خارج و موجب تحریف حرکت و کاهش قدرت عضلات پا میشود.
ماهیچههای خود را انعطافپذیر نگهدارید
کشش منظم ماهیچههای ساق پا، باند ایلوتیبیال و عضلات ران باعث حفظ انعطافپذیری ماهیچهها میشود. برای مثال، داشتن ماهیچههای ساق پای سفت قبل از ورزش، آنها را بهآرامی فعال میکند و درنتیجه باعث ایجاد فشار اضافی در زانو و قفل شدن آن میشود.
