درمان خار پاشنه با پیشرفته ترین روش های توانبخشی
خار پاشنه یک برآمدگی استخوانی در پاشنه پا می‌باشد. آنها معمولاً حدود نیم سانتی‌متر طول دارند و بنابراین ممکن است با چشم غیر مسلح قابل مشاهده نباشند. خارهای پاشنه مرتبط با التهاب موضعی مزمن در محل تلاقی رباط‌های بافت نرم یا فاسیا در این ناحیه هستند. خارهای پاشنه می‌توانند در پشت پاشنه یا زیر پاشنه و کف پا ایجاد شوند. خارهای موجود در پشت پاشنه اغلب ناشی از التهاب تاندون آشیل می‌باشند و باعث حساسیت به لمس و درد در پشنه پاشنه می‌گردند که هنگام فشار وارد شدن بر آن بدتر می‌شود.
علل
خارهای پاشنه مستقیماً در اثر کشیدگی طولانی مدت عضله و رباط ایجاد می‌شوند. در نهایت، این کشیدگی بیش از حد بافت‌های نرم را در پاشنه کشیده و آنها را دچار فرسودگی می‌کند. خارهای پاشنه در طول زمان ایجاد می‌شوند و به طور ناگهانی بعد از یک فعالیت ورزشی پدید نمی‌آیند. خارهای پاشنه اغلب زمانی رخ می‌دهند که به علائم اولیه مانند درد پاشنه بی توجهی کنید. فشار تکراری ناشی از راه رفتن، دویدن یا پریدن روی سطوح سخت یک علت شایع ایجاد خارهای پاشنه است. آنها همچنین ممکن است در اثر پوشیدن کفش‌هایی که به خوبی از پا محافظت نمی‌کنند ایجاد شوند. خار پاشنه پا ممکن است ناشی از موارد زیر نیز باشد:
- آرتروز
- کبودی پاشنه
- وزن زیاد بدن
- کفش‌های نامناسب
- مشکل در راه رفتن
- پوشیدن بیش از حد دمپایی ابری
- فرسودگی کفش‌ها
بیشتر از نیمی از تمام موارد خارهای پاشنه در افرادی رخ می‌دهند که دچار فاسئیت پلانتار نیز هستند. این وضعیت دردناک مرتبط با بافت زبر و فیبری است که بین پاشنه و انگشتان پا وجود دارد. داشتن فاشیای کف پا به تدریج خطر ابتلا به خار پاشنه را افزایش می‌دهد.
علائم خار پاشنه
علائم خار پاشنه ممکن است شامل درد، التهاب و تورم در جلوی پاشنه پا باشند. همچنین احتمال دارد ناحیه‌ی متاثر گرم باشد. این علائم ممکن است تا قوس پا کشیده شوند. در نهایت شاید یک برآمدگی استخوانی کوچک ظاهر شود. برخی از خارهای پاشنه ممکن است هیچ علائمی نداشته باشند. حدود ۵۰ درصد از افراد مبتلا به خارهای پاشنه درد ناشی از آن را حس می‌کنند. اما ممکن است متوجه هیچ تغییری در بافت‌های نرم یا استخوان‌های اطراف پاشنه نشوید.
تشخیص
خارهای پاشنه اغلب تنها از طریق رادیوگرافی و سایر آزمایش‌هایی که برای یک مشکل دیگر در پا انجام می‌شوند، تشخیص داده می‌شوند. تشخیص خار پاشنه پا توسط خود فرد دشوار است. علت آن این است که علائم شبیه به سایر انواع درد پاشنه و مشکلات پا هستند. از این رو جهت تشخیص مناسب باید به پزشک مراجعه کنید. پزشک می‌تواند از طریق رادیوگرافی وجود خار پاشنه را تایید کند.
درمان خار پاشنه
گزینه‌های درمانی برای خارهای پاشنه می‌توانند شامل یک یا چند مورد زیر باشند.
دارو
داروهای ضد التهابی بدون نسخه می‌توانند به تسکین درد و ناراحتی پاشنه کمک کنند. نمونه‌هایی از داروهای ضد التهابی شامل آسپرین، ایبوپروفن (ادویل، موترین) و ناپروکسن سدیم هستند. این داروها با کاهش التهاب بافت می‌توانند در پیشگیری از آسیب بیشتر موثر باشند. هرچند، در صورت داشتن مشکلات کلیوی یا سابقه خونریزی و زخم معده نباید داروهای ضد التهابی مصرف کنید.
تزریق کورتیکواستروئید
تزریق کورتیکواستروئید باعث درمان خار پاشنه پا نمی‌شود، اما می‌تواند به تسکین مقداری از درد ناشی از آن کمک کند. برای انجام تزریق، پزشک معمولاً از یک داروی بی‌حس کننده جهت کاهش هرگونه ناراحتی در محل تزریق استفاده می‌کند. با اینکه ناحیه تزریق می‌تواند متفاوت باشد، اما بیشتر پزشکان دارو را به جای زیر پاشنه در قسمت داخلی یا میانی آن تزریق می‌کنند.
کمپرس سرد
سرما درمانی می‌تواند به تسکین التهاب بافت پاشنه کمک کند. یک گزینه قرار دادن یک بسته یخ داخل حوله روی پاشنه است. همچنین می‌توانید از یک کمپرس یخ برای این منظور استفاده کنید. یخ را به مدت ۱۰ دقیقه در هر بار روی این محل قرار دهید و سپس بردارید. این کار را هنگامی که بیدار هستید هر ساعت انجام دهید. یک گزینه‌ی دیگر قرار دادن پا روی یک بطری آب یخ می‌باشد.
کفش و کفی طبی
کفش‌های راحت و با اندازه‌ی مناسب می‌توانند میزان فشار وارد شده روی خار پاشنه را کاهش دهند. این فشار می‌تواند باعث درد و ناراحتی شود. شما همچنین می‌توانید از کفی‌های سفارشی که داخل کفش قرار می‌گیرند نیز استفاده کنید. این کفی‌ها به صورت اختصاصی طراحی شده‌اند تا از حرکت پا در کفش جلوگیری کرده و تکیه‌گاه بیشتری فراهم کنند. آنها با تجویز پزشک تهیه می‌شوند.
اسپلینت
استفاده از بریس یکی دیگر از راه های درمان خار پاشنه پا است که می تواند به کشش ساق پا و قوس پا کمک کند. اسپلینت‌های شبانه یک نوع بریس است که پای شما را در موقعیت خم قرار می‌دهد و فاسیا پلانتار و تاندون آشیل را در طول شب تحت کشش نگه می‌دارد. این می‌تواند از درد صبح و سختی جلوگیری کند.
طب سوزنی
طب سوزنی می‌تواند به آرام کردن عضلات و بافت همبند پا، کاهش التهاب و تحریک بدن برای آزاد کردن اندورفین کمک کند. این امر در حین تسریع بهبودی باعث ملایم کردن واکنش‌های درد می‌گردد. طب سوزنی با افزیش جریان خون در پا می‌تواند باعث کاهش التهاب و تنش کف پا شود در حالی که تراوه یا اگزودا را از بدن خارج می‌کند.
شاک ویو تراپی
شاک ویو درمانی است که اخیراً تبدیل به یکی از درمان‌های استاندارد برای فیزیوتراپیست‌ها جهت درمان خار پاشنه و فاسیای کف پا شده است. شاک ویو مبتنی بر امواج سونار با فرکانس بالا است که مستقیماً خار پاشنه یا ناحیه اطراف را هدف قرار می‌دهند. این امواج صوتی دارای انرژی بسیار بالایی بوده و بافت تاندون متاثر را تحریک می‌کنند. ایده‌ی اصلی این است که این کار فرایند بهبودی را تحریک کرده و التهاب مزمن را متوقف می‌کند. معمولاً بعد از ۴ تا ۸ جلسه درمان متوجه بهبود علائم خواهید شد.
ماساژ
با اینکه ماساژ ناحیه زیر پا یک گزینه درمانی دائمی برای خار پاشنه نیست، اما امکان تسکین سریع درد در کوتاه مدت را فراهم می‌کند و موثرتر از استراحت دادن به پا است. ماساژ پایین پا و کشش دستی رباط فاسیای کف پا به تسکین درد کمک می‌کند. روی پایه‌ی پاشنه که در آنجا رباط فاسیای کف پا به استخوان پاشنه می‌رسد تمرکز کنید و با یک حرکت دایره‌ای با انگشت شست ماساژ دهید. همچنین می‌توانید فشار وارد کنید و به صورت طولی در امتداد رباط فاسیای کف پا از قسمت کروی تا قاعده‌ی استخوان پاشنه ماساژ دهید.
کرایو اولتراسوند
درمان کرایو اولتراسوند کاربرد انرژی الکترومغناطیسی و سرما درمانی را برای تسکین درد ترکیب می‌کند. این وسیله مانند یک میله بزرگ است که روی قدم و مچ پا حرکت می‌کند. پژوهش‌ها دریافته‌اند که کرایو اولتراسوند یک گزینه‌ی درمانی موثر برای افراد مبتلا به خار پاشنه است.
آب درمانی
آب درمانی یک روش بسیار مفید برای درمان درد خارپاشنه است. قرار دادن پاها در آب گرم با جریان سریع می‌تواند به افزایش جریان خون و تسکین درد خار پاشنه کمک کند.
ورزش
ورزش برای عضلات ساق پا و اطراف آن و نیز فاسیای کف پا می‌تواند به کاهش کشیدگی و فشار روی خار پاشنه کمک کند. برخی از حرکات کششی مفید عبارتند از:
خم کردن قدم پا
برای انجام این ورزش:
- بنشینید به طوری که یک پا روی پای دیگر قرار بگیرد.
- قدم پای خود را بگیرید و انگشتان آن را به سمت سینه بکشید. به مدت ۳۰ ثانیه در این حالت بمانید و سپس رها کنید.
- ۵ بار این حرکت کششی را روی پای خود تکرار کنید و سپس همین کار را بر روی پای دیگر انجام دهید.
کشش ساق پا
برای انجام این ورزش:
- روبه‌روی یک دیوار بایستید و به اندازه طول دست خود فاصله بگیرید.
- یک پا را کمی در جلوی پای دیگر قرار دهید و به جلو متمایل شوید و دستان خود را روی دیوار قرار دهید.
- زانوهای خود را خم کنید و کمی مفصل لگن را به سمت جلو فشار دهید تا کشش را در ساق پاهای خود احساس کنید.
- به مدت ۱۰ ثانیه در این حالت بمانید و سپس پاهای خود را صاف کنید. این کشش را ۱۰ بار تکرار کنید و این بار پای دیگر را جلو قرار داده و این حرکات را انجام دهید.
جراحی
پزشک معمولاً تنها در صورتی جراحی را برای خار پاشنه توصیه می‌کند که روش‌های محافظه کارانه مانند موارد بالا موفقیت آمیز نباشند. روش‌های جراحی متعددی برای این منظور وجود دارند. متداول‌ترین روش جدا کردن رباط فاسیای کف پا از استخوان پاشنه و حذف خار پاشنه با ابزار مخصوص می‌باشد. این کار فشار روی فاسیای کف پا را کاهش داده و خار پاشنه را از بین می‌برد.
