درمان آرتروز گردن با فیزیوتراپی، طب سوزنی و تزریق برای بلاک عصبی
گردن درد در میان افراد مختلف شیوع بسیار بالایی دارد. عوامل مختلفی منجر به درد گردن میشوند و در اکثر موارد درد گردن را به بالا رفتن سن و پیری نسبت میدهند. استخوان های گردن نیز مانند استخوان های سایر قسمت های بدن با افزایش سن به آهستگی تحلیل میروند. معمولا این مساله منجر به آرتروز گردن میشود. آرتروز گردن اسپوندیلوز گردن نام دارد. اسپوندیلوز گردن به علت تحلیل رفتن مفاصل گردن ایجاد میشود که در میان افراد مسن شیوع بسیار بالایی دارد و بیش از 85 درصد از افرادی که سن آنها 60 سال به بالا است را درگیر میکند. اگرچه اسپوندیلوز گردن یک نوع آرتروز است، به ندرت باعث فلج شدن یا بروز اختلالات نا توان کننده میشود. شناخت ستون فقرات و نحوه عملکرد آن میتواند به درک کامل آرتروز گردن کمک کند.
چه عواملی باعث ایجاد آرتروز گردن میشود؟
عوامل مختلفی باعث ایجاد آرتروز گردن میشوند که تعدادی از آنها عبارتند از:
- آرتروز میتواند باعث تحلیل رفتن دیسک یا از دست دادن آب و خشکی دیسک شود. مقدار آب موجود در دیسک کودکان و افراد جوان بیشتر از افراد مسن است. با بالا سن، دیسک شروع به خشک و ضعیف شدن میکند. این مساله باعث افتادگی و کاهش فضای بین دیسک و از بین رفتن ارتفاع فضای دیسک میکند.
- مفاصل فاست فشار بسیار زیادی را تحمل میکنند، و همانند مفاصل ران یا زانو دچار آرتروز میشوند و غضروفی که مفاصل را میپوشاند و از آنها محافظت میکند از بین میرود.
- اگر غضروف به طور کامل تخریب شود، میتواند منجر به سایش استخوانها روی یکدیگر شود. در این حالت بدن برای جبران غضروف از دست رفته شروع به ساخت استخوان جدید در مفاصل فاست مینماید تا بتواند از مهرهها محافظت کند. با گذر زمان این زائدههای استخوانی باعث تنگ شدن فضا برای اعصاب آن موضع میشوند.
فاکتورهای خطر
عوامل متعددی وجود دارند که میتوانند ریسک ابتلا به آرتروز گردن را افزایش دهند. در این قسمت به عواملی که در بروز آرتروز گردن نقش دارند اشاره میکنیم:
- ژنتیک: در صورتی که در خانواده سابقه آرتروز گردن وجود داشته باشد ریسک ابتلا سایر افراد به آن افزایش مییابد.
- استعمال دخانیات: سیگار کشیدن ارتباط مستقیمی با تشدید درد گردن دارد؛
- شاغل سنگین: برخی از کارهایی که با حرکات بسیار زیاد سر و گردن همراه است ریسک ابتلا به آرتروز گردن را بیشتر میکند.
- مشکلات ذهنی: استرس، عصبانیت و افسردگی ریسک ابتلا به آرتروز را افزایش میدهند.
- ضربه و آسیب: تصادفات خودرویی یا آسیب دیدگی گردن به علت کار از عوامل موثر در بروز آرتروز گردن است.
آرتروز گردن با چه علائمی آشکار میشود؟
علائم آرتروز گردن عبارتند از:
- درد گردن و خشکی آن ( که با انجام دادن برخی فعالیتها بدتر میشود )
- بیحسی و ضعف بازوها، دستها، و انگشتان
- بروز مشکل در راه رفتن، از دست دادن تعادل
- یا ضعف دستها و پاها با گرفتگی و اسپاسم عضلات گردن و شانه
- سردرد
- شنیدن صدای مهرهها هنگام تکان دادن گردن
تشخیص آرتروز گردن
روشهای مختلفی برای بررسی وجود آرتروز گردن در بیمار وجود دارد که عبارتند از :
- ممکن است پزشک برای ارزیابی بیمار دستور انجام آزمایش خون بدهد.
- عکسبرداری به کمک اشعه ایکس یکی از روشهایی است که از دیر باز تاکنون به عنوان اولین مرحله در عکسبرداری از ستون فقرات تجویز میشود و میتواند تصاویری از تغییرات ناشی از بالا رفتن سن بیمار مانند تشکیل زائدههای استخوانی یا از بین رفتن ارتفاع دیسک را نشان دهد.
- ام آر آی میتواند تصاویر بهتری از بافتهای نرم بدن مانند عضلات، دیسکها، اعصاب، و ستون قفرات را ارائه دهد.
- سی تی اسکن نیز به کمک اشعه ایکس امکان بررسی و ارزیابی دقیق از استخوان و کانال نخاع را فراهم میکند؛ در میلوگرافی نیز به کمک اشعه ایکس و تزریق ماده حاجب به درون کانال نخاع امکان ارزیابی و بررسی دقیق ریشه اعصاب و کانال نخاع مسیر میشود.
- الکترومیوگرافی و مطالعه هدایت عصبی روش دیگری برای بررسی آسیب دیدگی اعصاب است.
چگونه میتوان آرتروز گردن را درمان کرد؟
روشهای درمانی متفاوتی برای آرتروز گردن وجود دارد که عبارتند از :
گرما درمانی
گرما درمانی، مانند دوش آب گرم یا قراردادن پد گرمایی روی گردن، میتواند به بهبود خستگی عضلات و رفع خشکی مفاصل کمک کند. گرما باعث بهبود جریان خون و انتقال مواد مغذی به مفاصل و عضلات میشود.
یخ درمانی
یخ درمانی بهترین روش برای تسکین درد شدید است که با تنگ کردن عروق خونی باعث کاهش جریان خون و تورم موضع می شود. همچنین میتواند با بیحس کردن پایانه های عصبی به تسکین دردهای مبهم و تیر کننده کمک کند.
داروها
میتوان در اولین مرحله از درمان آرتروز گردن به منظور کاهش درد و التهاب آن از داروهای مختلفی استفاده کرد. انواع مختلف این داروها عبارتند از:
- استامینوفن: معمولا دردهای خفیف با مصرف استامینوفن تسکین مییابند.
- داروهای ضد التهاب غیر استروئیدی: معمولا داروهایی مانند ناپروکسن و ایبوپروفن به عنوان اولین خود درمانی برای درد گردن در نظر گرفته میشوند که اغلب به همراه استامینوفن تجویز میشوند. این داروها به تسکین درد و تورم کمک میکنند و با توجه به مشکل بیمار، طول درمان با این داروها متفاوت است. در صورتی که بیمار به داروهای ضد التهاب غیر استروئیدی حساسیت داشته باشد، یا آنکه این داروها نتوانند به تسکین درد بیمار کمک کنند پزشک مسکنهای دیگری را تجویز خواهد کرد.
- شل کنندههای عضلانی: برخی از داروها مانند سیلکونبزاپرین یا کاریسوپردول در مواردی که بیمار دچار اسپاسم عضلانی دردناک است تجویز میشوند.
گردن بندهای طبی نرم
این گردن بندها باعث محدود شدن دامنه حرکات گردن میشود و امکان استراحت کردن عضلات گردن را فراهم میکنند. بیمار باید فقط مدت کوتاهی از این گردن بندها استفاده کند زیرا استفاده طولانی مدت از آنها میتواند باعث کاهش قدرت عضلات گردن شود.
آیا میتوان گردن را ماساژ داد؟
یکی از روشهای توانبخشی که به بهبود دردهای ناشی از آرتروز گردن کمک میکند استفاده از روش ماساژ درمانی است. کاهش درد گردن به علت آرتروز، و افزایش دامنه حرکات از تنها مزایای ماساژ درمانی نیستند. ماساژ مرتب و مداوم باعث بهبود انعطاف پذیری و وضعیت گردن میشود.
فیزیوتراپی چه کمکی به درمان آرتروز گردن میکند؟
معمولا تقویت و کشش عضلات ضعیف شده و تحت فشار، اولین اقدام درمانی توصیه برای درمان آرتروز گردن است. پزشک میتواند از تراکشن درمانی برای بهبود درد گردن استفاده کند. برنامههای فیزیوتراپی متغیر است اما معمولا از 6 تا 8 هفته طول میکشند که به طور کلی دو تا سه بار در هفته برگزار میشوند.
اوزون درمانی
اوزون درمانی میتواند باعث تسکین درد شود و حتی با فعال کردن سلولهای بنیادی بیماران مبتلا به آرتروز شدید میتواند به بازسازی و ترمیم سلولهای آسیب دیده کمک کند.
آیا پی آر پی در درمان آرتروز گردن مفید است؟
یکی دیگر از روشهای درمان آرتروز کردن استفاده از روی پی آر پی است. پلاکتهای متراکمی که در پلاسمای غنی از پلاکت وجود دارند حاوی تعداد بسیار زیادی پروتئین زیست فعال هستند که شامل فاکتورهای رشد میباشند که برای تسریع فرایند بازسازی و ترمیم بافتهای آسیب دیده حیاتی هستند.
طب سوزنی چه کاربردی در درمان این بیماری دارد؟
یکی دیگر از روشهای درمان غیر جراحی که برای درمان آرتروز گردن کاربرد دارد استفاده از روش طب سوزنی است. طب سوزنی میتواند با افزایش سطح مسکنهایی که به طور طبیعی در بدن ساخته میشوند و آندروفین نام دارند به تسکین درد کمک کند.
تزریق استروئید
تعداد زیادی از بیماران دریافته اند که با تزریق استروئید درد آنها به طور موقت تسکین یافته است. تزریق استروئید به صورت روزانه انجام میشود. رایجترین روشها برای تسکین درد گردن عبارتند از:
انسداد اپیدورال گردن
در این روش داروی استروئیدی و بیحسی به درون فضای پوشاننده ستون فقرات دفضای اپیدورال تزریق میشود. معمولا از این روش برای درد گردن و یا بازو استفاده میشود که به علت بیرون زدگی دیسک گردن رخ میدهد که تحت عنوان رادیکولوپاتی یا التهاب عصب شناخته میشود.
انسداد مفصل فاست گردن
در این روش داروی استروئید و بیحسی به درون کپسول مفصل فاست تزریق میشود. مفاصل فاست در قسمت پشت گردن قرار دارند که باعث تسهیل حرکت و پایداری گردن میشوند. این مفاصل میتوانند باعث بروز تغییرات ناشی از آرتروز و ایجاد درد گردن شوند.
انسداد شاخه میانی و قطع به کمک رادیوفراکانسی
از این روش در درمان برخی از انواع دردهای مزمن گردن استفاده میشود. میتوان از این روش برای تشخیص و درمان بالقوه مفصل دردناک استفاده کرد. در مرحله تشخیص، اعصابی که به مفصل فاست مرتبط هستند به کمک بیحسی موضعی مسدود میشوند ( مانند بیحس کردن دندان به کمک مواد بیحس کننده ). سپس پزشک از بیمار درباره تسکین کامل درد گردن سوال میکند. اگر درد به طور قطع شده باشد، پزشک توانسته است محل اصلی درد گردن را پیدا کند. مرحله بعدی تسکین دائمی درد است. این فرایند با آسیب رساندن به عصب به کمک رادیو فرکانسی انجام میشود.
درمان جراحی
جراحی افراد به علت آرتروز و درد گردن مسالهای غیر متداول است. انجام عمل جراحی در بیمارانی که درد شدید دارند و سایر روشهای درمانی تاثیری در تسکین درد آنها نداشته است کاربرد دارد. متاسفانه برخی از بیمارانی که درد شدیدی در ناحیه گردن دارند، نمیتوانند متقاضی جراحی باشند. این مساله به ماهیت آرتروز آنها، سایر مشکلات پزشکی، یا سایر عوامل ایجاد کننده درد مانند فیبرومیالژ یا مربوط است.